VPN vs TOR: zalety i wady. Jak być anonimowym w Internecie?
Szukając narzędzia, które pozwoli Ci na ochronę w trakcie aktywności w internecie, możesz natknąć się na więcej propozycji niż sam VPN. Jedną z nich jest TOR, czyli globalna sieć, nazywana The Onion Router. Podobnie jak VPN szyfruje połączenie, a tym samym pozwala na zachowanie anonimowości. Dodatkowo jest narzędziem darmowym. Ale czy wystarczającym? Jakie są zalety i wady TOR i VPN? Czym te rozwiązania się od siebie różnią? Czy mają jakieś cechy wspólne?
Czym jest TOR?
TOR (The Onion Router) potocznie nazywa się siecią cebulową. Ta niekonwencjonalna nazwa pochodzi od sposobu, w jaki TOR szyfruje połączenie, a mianowicie za pomocą wielu węzłów – niezależnych serwerów. Każdy z nich odszyfrowuje jedną warstwę szyfrowania. Warstwowe działanie przywodzi na myśl budowę cebuli – stąd nazwa The Onion Router. Żeby serwery mogły odszyfrować połączenie, najpierw trzeba je zaszyfrować – TOR robi to wielokrotnie, po czym tak zaszyfrowane połączenie “przechodzi” przez kolejne węzły, aż do węzła wyjściowego, który odszyfrowuje ostatnią warstwę zabezpieczeń i przekazuje gotową wiadomość do miejsca docelowego. Aby TOR mógł prawidłowo działać, trzeba używać specjalnej przeglądarki, stworzonej na potrzeby sieci cebulowej. TOR Browser to przeglądarka, która jest podobna do Mozilli FireFox.
Największą zaletę TOR stanowi cena – sieć jest całkowicie darmowa. Wszystkie serwery utrzymywane są przez niezależnych wolontariuszy i organizacje, które za cel stawiają sobie utrzymywanie anonimowości w sieci. Dzięki temu, że sieć cebulową utrzymuje wiele podmiotów, trudno jest ją w całości zablokować, a tym samym uniemożliwić jej działanie. The Onion Router działa w oparciu o oprogramowanie Open Source, zmodyfikowane na potrzeby tej sieci. Dla Ciebie, jako użytkownika najważniejszy jest jednak poziom szyfrowania, a ten można określić jako niezwykle wysoki, dlatego sieć cebulową uznaje się za bezpieczną i zapewniającą wysoką ochronę prywatności. Jeśli obawiasz się namierzenia przez niepowołane osoby – nie ma obawy, takie działanie jest niemal niemożliwe. Dzięki TOR pozostaniesz anonimowy w sieci, ominiesz cenzurę w internecie, a jeśli interesuje Cię Dark Web, używanie TOR to jeden ze sposobów na bezpieczne dostanie się do niej.
Oprócz licznych zalet sieć cebulowa ma też kilka wad, które mogą znacznie wpłynąć głównie na prędkość połączenia, a tym samym wygodę użytkowania. TOR jest siecią wolną. Ze względu na wielowarstwowe szyfrowanie danych, a później ich odszyfrowanie na kolejnych serwerach o zróżnicowanej przepustowości, cała procedura jest długa i powolna. Korzystając z TOR, trzeba więc uzbroić się w cierpliwość. Dodatkowym minusem jest brak informacji, kto aktualnie zarządza serwerami, przez które przepuszczane są wysyłane przez Ciebie dane. TOR nie nadaje się też do streamingu, pobierania danych, nawiązywania połączeń w sieci P2P lub omijania geolokalizacji i blokad regionalnych. Wielu użytkowników podkreśla również, że korzystanie z przeglądarki TOR Browser bywa uciążliwe, a uzyskanie połączenia z serwerami w niektórych krajach jest trudne i trwa zbyt długo.
VPN – szybkie i skuteczne szyfrowanie danych
VPN, czyli wirtualna sieć prywatna, to narzędzie dużo bardziej praktyczne niż TOR. Działa szybko i w wielu przypadkach niezawodnie, jest bardzo funkcjonalne i daje niemal nieograniczone możliwości. W zależności od tego, czego aktualnie oczekujesz od VPN, może on pomóc w:
- zmianie IP na polskie lub zagraniczne,
- zaszyfrowaniu danych,
- ochronie Twojej aktywności w internecie na każdym jej poziomie,
- utworzeniu bezpiecznej sieci, której można używać nie tylko w domu, ale również w pracy,
- uzyskaniu dostępu do usług objętych blokadą regionalną,
- zapewnieniu anonimowości podczas korzystania z sieci P2P i torrentów,
- ominięciu cenzury, nawet w takich państwach jak Chiny lub Zjednoczone Emiraty Arabskie,
- ochronie swoich danych podczas połączenia przez publiczne wi-fi.
Chociaż połączenie z wybranymi usługami za pośrednictwem VPN może nieco spowolnić sieć, to i tak będzie ona działała szybciej, niż w przypadku TOR.
Wiele sieci VPN jest bardzo prostych i intuicyjnych w obsłudze, szczególnie jeśli wybierzesz dobrego dostawcę, udostępniającego klienta dedykowanego dla systemu, którego używasz. VPN, podobnie jak TOR, szyfruje połączenie, ale przechodzi ono zwykle przez jeden, wybrany przez Ciebie serwer. Nie cierpi na tym poziom szyfrowania, ponieważ renomowane sieci używają protokołu OpenVPN lub WireGuard, które są nie tylko szybkie, ale również bardzo bezpieczne. VPN zapewnia więc tunelowanie danych – wysyłane dane przechodzą przez specjalnie utworzony, wirtualny tunel. Złamanie szyfrowania jest bardzo trudne i zajmuje dużo czasu – w przypadku szyfrowania w oparciu o klucz 256-bit może potrwać nawet kilka lat!
Korzystanie z VPN nie wymaga używania konkretnej przeglądarki, sieć ta działa na każdej z nich, a także na wielu urządzeniach – komputerach stacjonarnych, laptopach, routerach, smartfonach, a nawet telewizorach smart. Dzięki prostej instalacji i konfiguracji klienta VPN, sieci tej może używać każdy, nawet osoba, która jest laikiem w kwestiach technicznych i informatycznych.
VPN jest usługą, która ma zdecydowanie więcej zalet niż wad. Do nielicznych minusów używania wirtualnej sieci prywatnej należą nieznaczne spowolnienie połączenia, co przy używaniu renomowanych sieci jest prawie nieodczuwalne, oraz konieczność opłacenia usługi. Możesz skorzystać z darmowych sieci VPN, jednak ze względu na liczne ograniczenia transferu, prywatność, przepustowości oraz funkcjonalności, używanie ich jest opłacalne tylko wtedy, kiedy VPN potrzebny Ci jest do prostego przeglądania stron www lub jednorazowej zmiany IP. Masz więc wybór między pełną funkcjonalnością płatnych VPN oraz ograniczeniami sieci bezpłatnych.
VPN vs TOR – które narzędzie wybrać?
W ujęciu obiektywnym, VPN zapewnia zdecydowanie więcej możliwości niż TOR. Jest szybszy, bardziej wydajny i bezpieczniejszy. Daje też większą kontrolę nad przepływem danych, pozwala bez problemu wybrać serwer, z którym chcesz się w danej chwili połączyć, zmienia IP i szyfruje dane na poziomie niemal nie do złamania. Jednak aby skorzystać z tych wszystkich opcji, trzeba za niego zapłacić, natomiast TOR jest całkowicie darmowy. Aby dobrze porównać oba narzędzia, przyjrzyj się poniższemu zestawieniu.
Tabela 1 VPN vs TOR – porównanie
| VPN | TOR | |
|---|---|---|
| Szyfrowanie połączenia | tak | tak |
| Poziom szyfrowania | wysoki | wysoki |
| Ochrona prywatności | wysoka | wysoka |
| Omijanie cenzury | tak | tak |
| Gromadzenie logów | nie | nie |
| Bezpieczeństwo | wysokie | wysokie |
| Prędkość połączenia | wysoka | niska |
| Zmiana geolokalizacji | tak | tak |
| Omijanie blokady regionalnej | tak | nie |
| Możliwość streamowania danych | tak | nie |
| Korzystanie z sieci P2P | tak | nie |
| Ochrona urządzeń | tak, wszystkich | tak, tylko wybranych |
| Obsługa | prosta | skomplikowana |
| Konieczność korzystania z dedykowanej przeglądarki | nie | tak |
| Koszt | bezpłatny lub płatny | bezpłatny |
Jak widzisz, VPN i TOR różnią się pod wieloma względami, a różnice te wpływają na funkcjonalność obu rozwiązań. VPN daje zdecydowanie więcej możliwości, jednak trzeba za nie zapłacić, natomiast z TOR można w pełni korzystać bezpłatnie. Niekiedy trudno jest wybrać, które narzędzie będzie lepsze, ponieważ oba zapewniają inne profity, ale nie ma przeszkód, aby stosować je jednocześnie. Można wtedy korzystać z obu, zapewniając sobie pełny dostęp do wszystkich profitów.
Jednak jeśli chcesz wybrać jedną z tych opcji, bezpieczniejszym rozwiązaniem będzie VPN, szczególnie ten, który oferują renomowani dostawcy, tacy jak:
Onion over VPN – czyli połączenie Tor i VPN
Onion over VPN to metoda łączenia się z siecią Tor (The Onion Router) za pośrednictwem sieci VPN (Virtual Private Network). Ten sposób łączenia zapewnia dodatkową warstwę prywatności i bezpieczeństwa. Oto jak to działa i jakie ma zalety:
Jak działa Onion over VPN?
Użytkownik najpierw łączy się z serwerem VPN. VPN szyfruje cały ruch internetowy użytkownika i maskuje jego adres IP. W ten sposób dostawca usług internetowych (ISP) nie może zobaczyć, co użytkownik robi w Internecie.
Po nawiązaniu połączenia z VPN, ruch jest przekierowywany do sieci Tor. Sieć Tor składa się z wielu węzłów (relay), przez które przechodzi ruch internetowy, zanim dotrze do miejsca docelowego. Każdy węzeł zna jedynie poprzedni i następny węzeł w łańcuchu, co utrudnia śledzenie ruchu.
Dzięki połączeniu z VPN, prawdziwy adres IP użytkownika jest ukryty przed węzłami Tora. Ruch jest szyfrowany przez VPN, a następnie przez sieć Tor, co zapewnia podwójne szyfrowanie.
Zalety Onion over VPN
- Dodatkowa warstwa prywatności – Połączenie z VPN przed wejściem do sieci Tor zapewnia dodatkową warstwę prywatności. Nawet jeśli ktoś monitoruje węzły wejściowe Tora, nie będzie w stanie zobaczyć prawdziwego adresu IP użytkownika.
- Ochrona przed zagrożeniami w sieci Tor – Sieć Tor jest czasami używana do nielegalnych działań, co może przyciągać uwagę organów ścigania. VPN może chronić użytkownika przed niepożądanymi konsekwencjami korzystania z Tora.
- Ominięcie cenzury – W niektórych krajach dostęp do sieci Tor może być zablokowany. Korzystanie z VPN pozwala ominąć te blokady, ponieważ ruch jest najpierw szyfrowany przez VPN, a dopiero potem przekierowywany do sieci Tor.
Wady Onion over VPN
- Spadek prędkości – Korzystanie z VPN i Tora jednocześnie może znacznie spowolnić prędkość połączenia internetowego, ponieważ ruch musi przejść przez wiele węzłów i warstw szyfrowania.
- Zaufanie do dostawcy VPN – Użytkownik musi ufać dostawcy VPN, że nie będzie on logował ani monitorował ruchu internetowego. Wybór renomowanego dostawcy VPN jest kluczowy.
Onion over VPN to skuteczna metoda zwiększenia prywatności i bezpieczeństwa w Internecie, łącząca zalety sieci VPN i Tor. Choć ma swoje wady, takie jak spadek prędkości, może być szczególnie przydatna dla osób, które potrzebują dodatkowej ochrony przed śledzeniem i cenzurą.
Ranking TOP 5 najlepszych VPN – Listopad 2024
4.92 / 5
- 6300+ serwerów w 111 krajach
- max. 10 urządzeń
- OpenVPN, IKEv2/IPsec, WireGuard (NordLynx)
- Podwójna ochrona, Onion Over VPN, CyberSec
- 30-dniowa gwarancja zwrotu
-
4.87 / 5
- 3200+ serwerów w 100 krajach
- Nieograniczona liczba urządzeń
- OpenVPN, IKEv2, Shadowsocks, WireGuard
- CleanWeb, Whitelister, MultiHop
- 30-dniowa gwarancja zwrotu
-
4.80 / 5
- 6000+ serwerów w 65+ krajach
- max. 10 urządzeń
- OpenVPN, IKEv2/IPSec, WireGuard
- Dzielone tunelowanie, Internet Kill
- 31-dniowa gwarancja zwrotu
-
4.76 / 5
- 160 lokalizacji w 94 krajach
- max. 5 urządzeń
- OpenVPN, IKEv2, L2TP, Lightway
- TrustedServer, Network Lock
- 30-dniowa gwarancja zwrotu
-
4.51 / 5
- 8900+ serwerów w 115+ lokalizacjach
- max. 7 urządzeń
- OpenVPN, IKEv2, WireGuard
- ID Guard, Kill Switch
- 45-dniowa gwarancja zwrotu
-
Wszystkie prezentowane wyżej usługi VPN zostały przez nas sprawdzone i przetestowane oraz są cyklicznie monitorowane pod kątem jakości świadczonych usług od 2016 roku.
Jak testujemy?
W naszych testach sprawdzamy m.in.: ceny, funkcjonalność, jakość programów i aplikacji (przynajmniej na jednym systemie desktopowym i jednym mobilnym), liczbę serwerów, opinie użytkowników (w internecie, na niezależnych stronach, w sklepach Google Play i App Store), szybkość działania (testowana do kilku lokalizacji i z kilku łącz internetowych lub urządzeń za pomocą Speedtest.net), jurysdykcję, politykę prywatności i OWU (pod kątem zapisów dot. prywatności i ochrony danych) czy dostępne protokoły.
Szczegółowe wyniki dla każdego z dostawców znajdziesz w recenzjach.
Ci dostawcy dostarczają usługę najwyższej jakości w przystępnej cenie. Oferują także gwarancję satysfakcji przez okres od 7 do 31 dni oraz dedykowanego każdemu systemowi klienta, dzięki któremu możesz łatwo i szybko zabezpieczyć swoje połączenie z internetem. Wystarczy wprowadzić proste ustawienia, w tym automatyczne połączenie przy uruchomieniu komputera lub opcję KillSwitch (automatyczne odcięcie dostępu do internetu w przypadku awarii VPN), aby uzyskać pełną ochroną swoich danych.
FAQ
Czy Tor działa jak VPN?
Tor i VPN mają różne funkcje i działają na różnych zasadach. VPN przekierowuje ruch internetowy przez serwer VPN, ukrywając oryginalny adres IP użytkownika i szyfrując jego dane. Tor, z drugiej strony, kieruje ruch przez sieć serwerów wolontariuszy, zapewniając anonimowość, ale nie ukrywa miejsca użytkownika.
Jaki VPN do Tor?
Wybór VPN zależy od indywidualnych preferencji użytkownika, takich jak poziom bezpieczeństwa, szybkość, cena i dostępność serwerów. NordVPN, ExpressVPN i Surfshark to niektóre z popularnych usług, które są kompatybilne z Tor. Aktualny ranking VPN z ich ocenami i recenzjami można znaleźć na tej stronie WWW.
Czy korzystanie z sieci Tor jest legalne?
Tak, korzystanie z sieci Tor jest legalne. Tor jest narzędziem do anonimowego przeglądania internetu i samo w sobie nie jest nielegalne. Niemniej jednak, niektóre działania podejmowane w sieci Tor mogą być nielegalne, takie jak dostęp do nielegalnych stron internetowych.
Czy dostawca Internetu widzi co robię w Tor?
Dostawca Internetu nie jest w stanie zobaczyć, co robisz w sieci Tor, ale może zobaczyć, że korzystasz z Tor. To dlatego niektórzy użytkownicy decydują się na korzystanie z VPN razem z Tor, aby ukryć fakt korzystania z Tor przed swoim dostawcą Internetu.
Czy Tor ukrywa IP?
Tak, Tor ukrywa Twój prawdziwy adres IP. Robi to, kierując Twój ruch przez serię węzłów, z których każdy zna tylko adres IP węzła poprzedniego i następnego, ale nie zna całej ścieżki.
Czy TOR to Darknet?
Nie, Tor to nie Darknet, ale Darknet można przeglądać przy użyciu Tor. Darknet to część internetu, która nie jest indeksowana przez standardowe wyszukiwarki i wymaga specjalnych narzędzi, takich jak Tor, do dostępu.
Czy TOR bez VPN jest bezpieczny?
Tor bez VPN jest z reguły bezpieczny, ale korzystanie z VPN może dodać dodatkową warstwę bezpieczeństwa. VPN może ukryć fakt korzystania z Tor przed dostawcą internetu.
Czy TOR zapewnia anonimowość?
Tak, Tor zapewnia wysoki poziom anonimowości, ukrywając Twój adres IP i kierując ruch przez sieć węzłów. Jednakże, jak każde narzędzie, nie jest to 100% gwarancja anonimowości.
Kto stworzył Deep Web?
Deep Web nie został stworzony przez konkretną osobę czy organizację. To po prostu część internetu, która nie jest indeksowana przez standardowe wyszukiwarki, takie jak Google. Może to obejmować strony internetowe, które są chronione hasłem, strony z dynamicznie generowaną zawartością i inne.
Jak wygląda Deep Web?
Deep Web nie różni się wyglądem od normalnej części internetu. Jest to po prostu część internetu, która nie jest indeksowana przez standardowe wyszukiwarki. Może obejmować różne strony, od prywatnych forów po zasoby biblioteczne.
Co można znaleźć w sieci Tor?
W sieci Tor można znaleźć wiele różnych rzeczy. Jest to głównie używane do dostępu do stron internetowych, które są chronione przed cenzurą lub śledzeniem. Można tam znaleźć różne fora, strony informacyjne, a nawet niektóre usługi komercyjne. Niestety, jest to też miejsce, gdzie można znaleźć nielegalne działania.
Czemu Tor działa wolno?
Tor może działać wolniej niż normalne połączenie internetowe, ponieważ ruch jest kierowany przez serię węzłów zamiast bezpośrednio do celu. Każdy węzeł dodaje dodatkowy czas przetwarzania i przesyłania, co może spowolnić połączenie.
Czy Tor jest niebezpieczny?
Sam Tor nie jest niebezpieczny, ale może być używany do nielegalnych działań. Ponadto, chociaż Tor jest zaszyfrowany, nie jest to absolutna gwarancja bezpieczeństwa. Wszelkie podejrzane działania, takie jak pobieranie nieznanych plików, mogą nadal stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa.
Jaka przeglądarka do Darknetu?
Najpopularniejszą przeglądarką do przeglądania Darknetu jest Tor Browser. Jest to przeglądarka zaprojektowana specjalnie do zapewnienia anonimowości i bezpieczeństwa podczas przeglądania internetu za pośrednictwem sieci Tor.
Czym się różni Dark Web od Deep Web?
Deep Web to część internetu, która nie jest indeksowana przez standardowe wyszukiwarki. Dark Web to podzbiór Deep Web, który jest specjalnie zaprojektowany do utrzymania anonimowości i wymaga specjalnych narzędzi, takich jak Tor, do dostępu.
Czy TOR zostawia ślady?
Tor jest zaprojektowany tak, aby minimalizować ślady, które użytkownik pozostawia w internecie. Nie zapisuje żadnych informacji o tym, co robiłeś w sieci Tor. Jednakże, pewne działania, takie jak pobieranie plików czy logowanie się na konta, mogą nadal zostawiać ślady, które mogą być użyte do zidentyfikowania użytkownika. Dlatego ważne jest, aby zachować ostrożność i stosować się do praktyk związanych z ochroną prywatności podczas korzystania z Tor.